Unicode fonts 
1.Bạn đang xem: Càn khôn là gì
Càn Khôn là gì ? 2. Kinh Dịch giải về Càn Khôn 3. Càn Khôn phân phối hữu hình 4. Phạm trù Càn Khôn
Cơ sanh hóa Càn Khôn huấn luyện và đào tạo Do Âm Dương kiệp đạo biến chuyển thiên Càn Khôn là Đạo, là Thái Cực, cơ mà "Đạo sinch nhứt, nhứt vi Thái Cực" (Thiệu Tử - Văn Ngũ Lục). Lý giải đơn giản dễ dàng hơn vậy thì : CÀN ( ) là Trời, là vua, là phụ thân, là ck, là đầu, là cứng (càn khiếu nại cao minh), là lãnh đạo, là quà, là băng, là đỏ thắm, là thiên thể.KHÔN ( ) là đất, là quần chúng. #, là bà xã, là bà mẹ, là thuận tòng, là mềm, là sắc đẹp rubi, là vnạp năng lượng, là bụng…Càn Khôn là âm khí và dương khí vào trời đất "Một âm một dương xung quanh đi quanh quẩn lại nhỏng chiếc vòng tròn ko làm mai. Nói rằng Âm dương chỉ nên MỘT (Thái Cực) cũng được, mà bảo là âm dương thiên biến hóa vạn hóa khôn xiết tận cũng được" (Nhất âm duy nhất dương nlỗi trả vô đoan. Vị âm khí và dương khí thông tư duy nhất cá khả; vị âm dương khước thị thiên biến hóa vạn hóa nhi hết sức khử khả) (HỒ CƯ NHÂN, Dịch Tương Sao, Quyển II, trang 8)Chu Hy trong "Chu Dịch Bản Nghĩa" phân tích và lý giải rõ ràng hơn : "vua, Nghiên Thuấn rũ áo xiêm nhưng mà thế gian trị; chính là mang tượng sống quẻ Càn, quẻ Khôn" (Hoàng Đế, Nghiêu Thuấn thùy y thường xuyên nhi dương thế trị, chiếc thủ như Càn Khôn) Trong Dịch Hệ Thượng (Cmùi hương IV), Chu Tử chú thích về Càn Khôn nlỗi vầy : "Đạo Dịch chỉ là Âm (Khôn) với Dương (Càn) cơ mà thôi. U uẩn giỏi ví dụ, sinh sống hay chết, quỷ tương tự như Thần, tất cả hầu như là phát triển thành tướng mạo của âm khí và dương khí, là mẫu Đạo của Ttách Đất". Và ông cả quyết : "Cái khí (nhưng mà kỹ thuật gọi là E"THER) đàm đạo khắp trong trời khu đất nhằm biến đổi sinh sản lập ra rất nhiều loài, thực tế chỉ nên hai khí âm khí và dương khí trước sau, suy thịnh nhưng mà thôi". (Doanh Thiên Địa đưa ra gian, tại vì vi chế tạo hóa mang, âm dương nhị khí chi tbỏ bình thường thịnh suy nhi dĩ). Đức Chí Tôn cũng dạy : "Đạo Thầy ko đưa ra lạ, không ngoài hai lẽ âm (Khôn) dương (Càn)". Như vậy, nhị động lực căn bản sinh sản thành dải ngân hà là âm dương. Nếu dương rất thì âm sinh, âm cực thì dương sinch. Khoa đồ vật lý cũng minh chứng rằng : một nguyên ổn tử gồm nhị yếu tố căn phiên bản là âm điện tử (électron) và dương điện tử (proton) hoạt động sôi động chớ không lặng lìm. Nếu nguyên ổn tử chỉ bao gồm thuần một âm tử giỏi dương tử thì nguyên tử ấy chằng thể làm sao pngóng xạ sinc hóa được. Giả dụ, nếu như mạch năng lượng điện bị cắt một dây âm hay như là một dây dương thì quan trọng nào tạo ra năng lượng điện năng được. Như vắt, âm dương tất yêu tách bóc tách. Âm dương chỉ cần nhị tâm trạng tịnh hễ của Lý Thái Cực, chu hành vào thiên hà cũng tác động với nhau để chuyển đổi vạn vật. Chung qui, "Đạo vốn duy nhất âm, một dương mà lại thôi". Trước sau, dắt mối, động tịnh, về tối sáng sủa, trên dưới, tiến lui, tương hỗ đóng msinh hoạt, đầy vơi, tiên trưởng, tôn ti, quý tiện thể, biểu lý, ẩn hiện nay, phía, bội, thuận nghịch, tồn vong, đắc thất, xuất nhập, hành tàng, tất cả vật gì thích hợp mà lại chẳng buộc phải một ÂM một DƯƠNG ?" (TRẦN THÚC LƯỢNG với LÝ TÂM TRANG, Tống Nguyên học án, quyển 3, trang 643) Vậy "đồ gia dụng gồm gốc ngọn, bài toán gồm trước sau" và bao gồm "biết được trước sau mới ngay sát được Đạo" (TIỀN MỤC, Tứ đọng Thư thích hợp nghĩa, Tập II, trang 2). Mục lục
Trong Kinch dịch phần Thoán thù truyện bởi Đức Khổng Tử viết bao gồm đoạn : Đức nguim, Càn bự, vạn đồ dùng bước đầu từ Càn (nảy nở) thống cả Thiên Đạo, Càn làm cho mưa mây để cho vạn vật dụng ra đời sinc trưởng. Bậc Thánh Nhân thấy cả trước sau, cả 6 hào của quẻ thuần Càn ( ) , mỗi hào có 1 vị buộc phải thuận thời mà hành Đạo nhỏng cưỡi 6 Long (ám chỉ 6 hào dương của quẻ thuần Càn) nhưng thống ngự cả vùng Ttách. Đạo Càn biến hóa để cho rất nhiều trang bị giữ lại được xem Ttránh ban, giữ lại dòng nguim khí cho Thái hòa. Bậc Thánh Nrộng dẫn đầu muôn vât, theo Đạo Càn thì muôn nước phần nhiều bình an" (Đạt tai càn nguim, vạn thiết bị tứ tdiệt nãi tống thiên, ận hành vũ thí phẩm đồ vật lưu giữ hình. Đại minc tầm thường tbỏ, lục vị thời thánh, thời vượt lục long dĩ ngữ thiên. Còn Đạo biến đổi, các chánh tính mệnh, bảo hòa hợp thái hòa nãi lợi trinc, thủ xuất thử đồ vật, vạn quốc hàm ninh). Đạo Càn Khôn theo Kinch Dịch như sau : Theo quẻ thuần Càn thì Càn tất cả 4 đức tính : nguyên (đầu tiên), khô hanh (thông), lợi (ưa thích đáng), trinch (chính bền). Trời có đức nguim vị là ngồn gốc của vạn thứ, bao gồm đức hạnh vày làm nên mưa mây làm cho vạn vật sinch trưởng, có đức lợi và trinh do thay đổi khiến cho phần nhiều đồ vật duy trì được bẩm tính với nguyên khí đặng thái hòa. Càn còn tượng trưng cho người quân tử cùng với 4 đức tính nhân, nghĩa, lệ, trí. Chu Công cắt nghĩa 6 hào của quẻ thuần Càn thành 6 Long, con vật ngự của Đức Chí Tôn nhỏng sau : HÀO ĐẦU : Rồng còn ẩn náo chưa (lấy tài) sử dụng được (tiềm long đồ dụng), tức dragon còn dưới vực sâu chưa lên mây đề nghị không chuyển đổi được.Ý nói : người chưa gặp thời thì nên cần trau dồi hạnh đức, luyện thêm tài trí, nghỉ ngơi ẩn, ko cầu danh, không ai biết mình thì cũng chẳng bi tráng. HÀO HAI : Rồng đang hiện sống cánh đồng, trình làng đại nhân thì lợi (hiện long tại điền, lợi kiến tại nhân). Người giúp đời cơ mà ko khoe công tích, giữ được lòng thành tín với được trung chánh gặp gỡ đại nhân thì lợi. HÀO BA : Người quân tử xuyên ngày nhiệt huyết từ cường, mang đến tối vẫn còn đấy cẩn trọng, dù nguy hại dẫu vậy không tội ác (quân tử thông thường nhật, càn càn tịch tịch nhược. Lệ vô cửu). Người quân tử duy trì lòng trung tín nhưng mà tiến đức lập ngôn, rước lòng ra đời sự nghiệp. Ở địa vị cao nhưng ko kiêu căng, sinh sống vị thế phải chăng mà ko lo ngại. HÀO BỐN : Như Long bao gồm Lúc cất cánh lượn, bao gồm Khi nằm vực, tùy thời nhưng mà khônh tội trạng (hoặc được tại ulặng vô cửu) Thận trọng tùy cơ hội, bắt buộc tiến thì tiến (như dragon bay) nếu như không thì mong chờ (dragon nằm vực) sẵn sàng đến kịp cơ hội ra giúp đời. HÀO NĂM : Rồng bay lên chầu trời trình làng đại nhân thì lợi (Phi long tại thiên lợi con kiến đại nhân). Mây bay theo dragon, gió cất cánh theo cọp.
Xem thêm: Thị Trường Trước Giờ Giao Dịch Chứng Khoán Mỹ, Giờ Giao Dịch Chứng Khoán Mỹ
Ý nói thánh nhân Thành lập và hoạt động fan bạn trông theo. HÀO CUỐI : Rồng lên cao quá tất cả hối hận hận (phòng long hữu hối). Rồng bay quá cao cạnh tranh xuống, ví như hành vi đang xẩy ra điều đáng tiếc vị thịnh trị tắc suy phải lui bước để giữ lại đạo fan quân tử. Trên phía trên, quẻ thuần Càn dạy người Nam, dưới đây quẻ thuần Khôn ( ) dạy dỗ fan chị em. Thật ra cả nhì quẻ Càn Khôn phần lớn dạy tầm thường nhỏ người.Đạo Khôn bao gồm đức thứ nhất và bự, hanh thông, thích xứng đáng, đức chính và bền của nhỏ ngựa loại (nguim hanh khô lợi tần mã đưa ra trinh) vì chưng Vnạp năng lượng Vương mang đến con ngựa loại bao gồm tính thuận theo đực, nlỗi Khôn thuận theo Càn. HÀO SƠ LỤC : (dưới) Sáu là tên hào âm. Sương là khí âm kết kỳ lạ. Aâm thịnh thì nước đóng cục thành váng. Hào này là âm new sinc cần ngơi nghỉ dưới. HÀO LỤC NHI : Hài sáu nhị mềm thuận nhưng mà trung chính, bắt buộc đức tính của chính nó vào trực tiếp ngoài vuông, lại thịnh mập đề nghị ko đồ vật gi là không lợi. HÀO LỤC TAM : Hào sáu cha thuộc dương phía bên trong ẩn vnạp năng lượng vẻ giỏi rất đẹp, dẫu vậy sinh sống bên trên lục nhị yêu cầu quan yếu ẩn cho tới cùng. HÀO LỤC TỨ : Cẩn thận kín đáo như thắt chặt mồm túi phải ko lỗi. Hào này hai lần âm buộc phải khó khen. HÀO LỤC NGŨ : Cái đức trung thuần đầy nhưng hiện ra phía bên ngoài bắt buộc nói "quần quà cả tốt". HÀO THƯỢNG LỤC : (Trên hết) Âm thịnh vượng nên ttinh quái nhau cùng với dương yêu cầu nói "dragon đánh nhau làm việc đồng phần đông bị thương". Quẻ Khôn cả 6 hào đêu âm đề xuất đông đảo biến thành dương bắt đầu dài lâu chủ yếu đính thêm.Càn tạo thành vạn đồ sống cõ vô hình dung nằm trong khí, mà lại nên nhờ Khôn, vạn vật dụng new tượng hữu hình rồi sinch trưởng. Cho cần công của Khôn (Mẹ) cũng phệ nlỗi công của Càn (Cha) chỉ không giống là Khôn nên sống sau Càn, tùy theo Càn, vấp ngã túc mang lại Càn. Thế cần, các đức nguim, khô cứng lợi, Khôn gồm đầy đủ nhỏng Càn. Riêng về đức trinch thì Khôn hơi không giống : tuy chủ yếu với bền nhưng mà buộc phải thuận. Chính vì Khôn có đức thuận cơ mà hầu hết vấn đề đề xướng hầu như là Càn. Khôn chỉ liên tục công việc của Càn. Người đời ví như sinh sống vị thế Khôn thì buộc phải tùy thuộc vào tín đồ trên nhưng có tác dụng, không nên thủ xướng cơ mà lầm lỡ. Nhỏng cầm cố, Đức Mẹ chngơi nghỉ được vạn đồ vật cũng bự sánh bằng Đức Cha.Thế thì, người xưa "Thấy Ttách cao, khu đất phải chăng mà lại lập ra Càn khôn rượu cồn và tĩnh cố định nhờ đó mà phân minh cương nhu". (Thiên tôn, địa ti, Càn Khôn định hĩ, rượu cồn tĩnh hữu thường xuyên, cưng cửng nhu hoán thù hỉ. Hệ Từ Thượng Truyện ) Tóm lại, "Đạo Càn thời điểm tĩnh thì chuyên độc nhất, thời gian đụng thì tiến trực tiếp, do đó mức độ sinc của nó lớn; Đạo Khôn cơ hội tĩnh thì thu lại, lúc động thì xuất hiện thêm, cho nên vì thế sức sinh của chính nó rộng" (Phù Càn kỳ tĩnh dã siêng, kỳ hễ dã trực, thi dĩ đại sinh im. Phù Khôn kỳ ĩnh dã hấp, kỳ đụng dã tịnh thị dĩ quãng sinch yên. Hệ Từ Thượng Truyện, chương thơm 6). Nói giải pháp không giống, "Đạo Càn mạnh mẽ nhất vào dương gian, tiết hạnh của Càn là thao tác làm việc gì cũng thuận lợi, bình dân cơ mà vẫn hiểu rằng khu vực nguy nạn. Đạo Khôn nhu thuận nhất vào thế gian, đức của nó dễ dàng và đơn giản nhưng mà vẫn biết được nơi trắc trở" (Phù Càn cõi tục đưa ra khí kiện dã, đức hạnh bởi di, dĩ tri thảng hoặc. Phù Khôn, thiên hạ bỏ ra khí thuận dã, đức hạnh bằng giản, dĩ tri trở - Hệ Từ Thượng Truyện, cmùi hương 12). Qua phân tích và lý giải trên ta thừa nhận rằng : ĐỨC CHÍ TÔN chọn quả CÀN KHÔN chế tác Thiên Nhãn làm ngôi thờ linh nghiệm mang đến toàn Đạo đã thể hiện ý tưởng cao xa huyền nhiệm vô bờ. Càn Khôn biế thay đổi vô thường xuyên như Dịch Lý, ko kết thúc tạo thành vạn các loại và "thống ngự vạn vật" vô tdiệt vô thông thường. Xem nạm, "Sự vươn lên là dịch của Càn Khôn uẩn ảo thừa ? lúc Càn Khôn có mặt thì đang bao gồm dịch ở vào. Nếu Càn Khôn bị diệt thì bắt buộc có dịch, ví như dịch cần thiết phạt hiện thì Càn Khôn tắc nghỉ" (Càn Khôn hủy tắc vô dĩ hiện dịch, dịch bất khả hiện, tắc Càn Khôn hoặc cơ hồ hỉ) (CHU HY, Chu dịch Bản Nghĩa, Hệ Từ Thượng, Cmùi hương XII) Muốn nắn Càn Khôn (âm dương) không xung tự khắc nên theo lý thuyết Trung Dung của Đức Khổng Tử nhưng Albert Einstein Điện thoại tư vấn là "Tmáu tương đối". Ấy là đại biểu đến tính sáng tạo của kỹ thuật tân tiến cùng cá tính thống duy nhất (TRƯƠNG KỲ QUÂN, China Ngũ thiên niên sử, quyển II, Cmùi hương XII, trang 25). Trong Hệ Từ Thượng, Khổng Tử viết "Thiên hạ cùng qui về (Mặc dù không giống đường) một mối mà lại trăm lo" cùng trong Hệ Từ Hạ, Ngài viết : "Đạo thuộc đi nhưng mà chẳng chống đối nhau, muôn vật nuôi nhau nhưng mà chẳng sợ hãi nhau" (Đạo tịnh hành nhi bất tương bội, vạn trang bị tịnh dục nhi bất tương hại) (CHU HY, Sđđ, Hệ Từ Hạ) "Đạt được dung hòa thì ttách khu đất định vị, muôn trang bị đa số hóa dục… Trung là gì ? Trung là chiếc gốc to của cõi trần. Hòa là gì ? Hòa là việc đạt Đạo của thiên hạ" (Trí hòa hợp, thiên vị thế yên, vạn đồ vật dục yên… Trung dã giả, dương gian bỏ ra đại bản dã. Hòa dã trả, trần giới bỏ ra đạt Đạo dã). Đạo đó là Đạo trnhàn nhã nhưng mà Đức Khổng Tử chỉ ra rằng quan yếu phút ít iây làm sao rời xa được (Đạo dã đưa, bất khả tu du ly dã) (Tiền mục, Tứ Tlỗi mê thích nghĩa, Tập II, trang 35-36)(4) Đạo Trung Dung đặc biệt như thế buộc phải vua Thuấn buộc phải dặn dò ông Vũ : "Lòng fan dễ dàng khuynh nguy, lòng thích Đạo lại yếu đuối, do đó bắt buộc xét mang đến tinch nhất thiết mà lại quyết giữ lại mang đến bằng được Trung Dung". (Nhân trung ương duy nguy, Đạo trọng điểm duy vi, duy chổ chính giữa độc nhất vô nhị, doãn cung cấp quyết trung) (COUVREUR SERAPHIN, Les Annales de"la Chine, Paris 1950, trang 39)(5)Tóm lại, Đạo Cao Đài mục tiêu là QUI TAM GIÁO, nhưng đời Lý Trần Call là Tam Giáo Đồng Nguyên là QUỐC ĐAÏO, đang bắt nguồn từ nhì luồng tư tưởng phệ trên phân phối đảo Ấn Trung : Phật Giáo, Lão Giáo, Khổng Giáo cơ mà nhiều người dân tin cậy này hoàn toàn có thể dung hòa hợp thành một ý thức hệ kiệm đầy đủ chân thiện mỹ, khả dĩ đem đến mang đến Đông phương với tổng thể nhân loại một cuộc sống thường ngày niềm tin cũng giống như đồ vật chất không thiếu, xuất sắc đẹp mắt, luôn luôn khai phóng với hướng thượng. Sự tin cẩn này cũng là một liều dung dịch cực kì linc nghiệm nhằm ứng phó với bệnh tình cấp bách hiện giờ của Tây phương thơm. Thức trả Tây pmùi hương đã nhận thấy sự kỉm cõi của bản thân mình, hơn một lượt tự hạ, với giao lưu và học hỏi và van xin Đông phương thơm cứu giúp cho họ (NGUYỄN HỮU LƯƠNG, sđđ, trang 27)Mục lục