Tên nôm thứ nhất của Cổ Nhuế là Noi, gọi là người Noi. Về nguồn gốc tên thôn Noi, tới lúc này vẫn chưa có tài liệu nghiên cứu và phân tích nào chỉ dẫn được giải thuật xác thực nhưng có một vài truyền thuyết khác nhau. Trong số ấy có truyền thuyết thần thoại kể rằng: Vùng đất này xưa kia có khá nhiều sông ngòi và bến bãi lầy, dân buôn bản đi lại cần “lội ngòi noi nước” rất khó khăn khăn. Thế là chòm Noi mang tên từ đó.
Bạn đang xem: Cổ nhuế
Truyền thuyết cũng đề cập lại rằng: ngày thu năm 1027, Hoàng tử nhỏ Vua Lý Thái Tổ, thương hiệu húy là Lực, hiệu là Đông Chinh Vương đã đem quân đi dẹp loạn sống Châu Văn (thuộc tỉnh lạng sơn ngày nay), bao gồm qua xã Noi, được dân làng sở hữu lương thực, hoa màu ra hiến cho quân sĩ làm lương ăn trên tuyến đường hành quân. Sau khi chiến thắng trở về, Đông Chinh Vương vẫn xin với vua thân phụ cho hưởng trọn thực ấp làm việc làng Noi. Ba xóm của làng mạc Noi là: Hoàng - Trù - Đống đổi thay dân “tảo lệ” (tức là dân được giao thông qua nhà thờ) được miễn siu dịch. Các cụ ông cụ bà trong xã bấy giờ mới dâng sớ xin Vua cho thay tên làng Noi thành xã Cổ Nhuế theo phiên âm giờ Hán - Việt từ bỏ chữ Kẻ Noi. Tuy nhiên, cái thương hiệu Kẻ Noi vẫn tồn tại với Cổ Nhuế mang đến mãi cho tới sau này.
Trải qua hàng nghìn năm sinh tồn, nghề trồng lúa tại 1 vùng sình lầy lụt lội gặp rất nhiều khó khăn nên tín đồ dân Cổ Nhuế đã làm cho thêm tương đối nhiều nghề phụ khác nhau qua từng thời kỳ. Danh tiếng nhất cho tới ngày ni là nghề may vá. Theo người lớn tuổi già vào làng kể lại, nghề may nghỉ ngơi Cổ Nhuế bước đầu có từ cuối thế kỷ 19, bởi vì 3 tín đồ thuộc mẫu họ Nghiêm tới trường ở địa điểm xa về rồi làm cho nghề với truyền dạy dỗ cho nhỏ cháu. Ít năm sau đó, nghề may được truyền rộng khắp làng. Đến năm 1923, toàn xã đã có hàng trăm đầu sản phẩm công nghệ khâu. Công việc may vá thứ nhất là giao hàng nhân dân xung quanh vùng, kế tiếp là dấn may thuê cho những chủ thầu ngơi nghỉ Hà Nội. Một số trong những người làm ăn uống khấm khá vẫn vào nội thành xuất hiện hàng, một số trong những khác đi may thuê cho những hiệu may ở mặt hàng Trống...
Xem thêm: Clw : Công Ty Cổ Phần Cấp Nước Chợ Lớn Tphcm, Công Ty Cổ Phần Cấp Nước Chợ Lớn
Hội buôn bản Cổ Nhuế. Ảnh:internet
Bước thanh lịch thời kỳ thay đổi mới, nghề may làm việc Cổ Nhuế càng có đk phát triển. Theo mong tính của rất nhiều người dân vị trí đây đầu trong thời hạn 90 của cụ kỷ trước, có đến rộng 60% số hộ gia đình trong xã làm nghề may hoặc những các bước có tương quan (như vận chuyển, cung cấp sản phẩm...). Vào mái ấm gia đình nào cũng đều có vài ba đầu đồ vật khâu. Các sản phẩm cắt may ngơi nghỉ Cổ Nhuế không những có mặt ở khắp các chợ lớn bé dại trong nội và ngoại thành tp. Hà nội mà còn ở những tỉnh miền Bắc. Hàng may Cổ Nhuế còn được xuất khẩu ra một số nước châu Âu và châu Á (qua các công ty trung gian) như: Hàn Quốc, Nga, ba Lan, Đức... Với các loại hàng cao cấp như: veston, áo lông, áo vinilông, áo bay. Hàng may khoác Cổ Nhuế trên thị trường trong nước mùa nào thì cũng hết sức đa dạng, phong phú về chủng các loại mẫu mã, rất có thể đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng... Chưa phải ngẫu nhiên nhưng mà từ nhiều trong năm này trên thị phần may mặc ở thủ đô hà nội đã quen với thuật ngữ “Hàng Cổ Nhuế”. Trong những năm ngay gần đây, hàng may mang Cổ Nhuế đề xuất chịu sự tuyên chiến đối đầu gay gắt với các thành phầm may sinh sống trong và xung quanh nước, trong những số ấy có hàng trung quốc vì vậy hiệ tượng sản xuất nhỏ tuổi lẻ, tự do theo từng hộ gia đình bằng máy thủ công đã được thay bằng những quy mô sản xuất tập trung thành số đông xưởng may lớn, cung cấp bằng dây chuyền sản xuất máy may công nghiệp. Dân thôn Cổ Nhuế đã kiến thiết một nhà thời thánh lớn nhằm thờ 3 ông tổ nghề may của làng, hàng năm cứ vào trong ngày 23 tháng Chạp, dân trong làng mạc lại tập trung tận nơi thờ nhằm giỗ tổ nghề may.
Ngày nay, trở về viếng thăm làng, du khách sẽ bắt gặp rất nhiều công trình xây dựng kiến trúc cổ như: Ngôi đình xóm thờ Đông Chinh vương vãi (được tôn có tác dụng Thành hoàng làng) xây dừng từ thời Lý. Chùa Mốc, miếu Sùng Quang xây đắp từ thời Lý (tương truyền, miếu Sùng Quang bởi Công chúa Minh Hiến - con Vua Lý Thái Tổ góp chi phí xây lên). Cây ước đá bắc qua sông Đào tan qua xã (được xây dựng từ năm 1726), giếng cổ xây bằng đá tạc trong miếu Sùng Quang từ năm 1748. Miếu thờ Túc Trinh Công chúa - đàn bà Vua è cổ Thánh Tông (xây dựng từ bỏ thời Trần) cùng những nhà thờ đạo, nhà thời thánh họ và hàng trăm tấm bia đá cổ ghi lại những sự kiện, các dấu ấn lịch sử vẻ vang ở thôn Cổ Nhuế xưa. Mỗi công trình xây dựng kiến trúc mang một vẻ khác nhau nhưng tất cả đều phổ biến một đường nét hồn xưa lôi cuốn du khách. Đến làng nếu như đúng ngày mồng Một và mồng Sáu Âm lịch du khách sẽ được dự chợ Noi, 1 trong năm chợ thiết yếu trao đổi sản phẩm & hàng hóa nông sản ngơi nghỉ ngoại thành thủ đô xưa cùng rất chợ Vẽ (Đông Ngạc), chợ Cáo (xã Xuân Đỉnh), chợ bòng (phường Bưởi) và chợ Hà Đông (thị xóm Hà Đông).
Lễ hội đền Chúa xã Cổ Nhuế. Ảnh:internet
Kẻ Noi là vùng khu đất cổ, có lịch sử vẻ vang lâu đời, nằm liền kề phía tây-bắc Kinh thành Thăng Long xưa kia, trải trải qua không ít biến thiên với thời gian, dấu xưa lốt cũ đã dần mai một dẫu vậy vẫn lưu lại được một lễ hội truyền thống 985 năm tuổi - tiệc tùng đình Hoàng. Được đến là trong những lễ hội lâu lăm nhất trên khu đất Hà thành, Hội làng Kẻ Noi ban đầu được tổ chức từ năm Mậu Thìn 1028, tức năm lắp thêm 19 triều Vua Lý Thái Tổ. Cũng vào năm này, xóm Kẻ Noi chính thức được thay tên thành làng Cổ Nhuế và xin được tôn Hoàng tử hiệu Đông Chinh Vương làm cho Thành hoàng để thờ phụng. Chuyện xưa nói rằng, tháng Tám năm Đinh Mão, niên hiệu Thuận Thiên sản phẩm công nghệ 18 (1027) thời Vua Lý Thái Tổ, Hoàng vương phụng chiếu vua phụ vương đi dẹp giặc sinh sống Văn Châu (Lạng Sơn). Đến tháng 2 năm sau (Mậu Thìn 1028), Hoàng Vương thắng trận trở về, dân thôn đứng 2 bên đường nghênh đón thành kính. Sau đó, dân buôn bản Cổ Nhuế được Vua xuống chiếu ban đến 1.600 mẫu mã ruộng với được miễn sơn thuế. Đến năm Thiên Thánh vật dụng hai, Hoàng vương vãi và nàng tiểu thư thứ tư con Vua Lý, thương hiệu là Tả Minh Hiến, đã đổ tiền xây dựng đình Hoàng. Năm 1988, đình cũ bị dời đi để gia công con đường Phạm Văn Đồng hiện tại nay, đình ngày ấy béo gấp 3-4 lần đối với đình bây giờ.
Hội đình Hoàng được bạn dân Cổ Nhuế tổ chức triển khai hội chính 5 năm một đợt với quy mô khủng trên toàn xã, có 12 thôn. Nghi lễ gồm: rước kiệu Thánh, rước giá văn, rước Phật đình, rước phướn… đứng vị trí số 1 đoàn rước là nhóm múa sư tử, múa bồng, trong tiếng trống, giờ đồng hồ chiêng dồn dập làm cho không khí liên hoan tiệc tùng thêm náo nức. Bên trên kiệu có cỗ ngai đụng khắc kim cương son lung linh tượng trưng mang lại hình ảnh thánh hoàng thuộc mâm lễ vật và đèn nến mùi hương hoa ngũ quả. Vai trung phong điểm của liên hoan là rước kiệu Thánh vân du. Hành trình dài của đám rước đi từ đầu làng mang đến cuối làng, bắt đầu tại đình Hoàng tới chùa Trung Hưng, qua miếu Sùng Quang, qua đền rồng Bà Chúa, chùa Anh Linh, đi đến đâu dưng lễ đến đấy, kế tiếp rước Thánh hồi cung. Dân làng cùng khách thập phương phấn chấn kéo nhau theo đám rước, tiếng nói tiếng mỉm cười hoà thuộc tiếng trống, giờ nhạc. Quần chúng trong xã, fan dân những nơi bên cạnh đổ về lễ bái, có tác dụng công đức ước cho một năm sức khỏe dồi dào, công việc thuận buồm xuôi gió đồng thời lành mạnh và tích cực tham gia các hoạt động được tổ chức trong tiệc tùng, lễ hội như: văn nghệ quần chúng, đùa cờ tướng, chọi gà…
Làng Cổ Nhuế ngày nay. Ảnh:internet
Làng cổ Cổ Nhuế hiện giờ đã thành phường, tp của Thủ đô. Trải qua hàng trăm năm tồn tại, làng mạc Cổ Nhuế thời buổi này vẫn rất đẹp, mang các nét rêu phong cổ kính mà khác nước ngoài nào đã một lần ghẹ đến sẽ không thể nào quên.