Âm lịch

Bách khoa toàn thư banh Wikipedia

Trong giờ Việt, kể từ “âm lịch” thông thường được dùng làm chỉ nông lịch. Trên thực tiễn nông lịch là 1 trong những loại âm khí và dương khí lịch chứ không cần cần là âm lịch. Nông lịch ko cần là chủ thể của bài bác này.

Bạn đang xem: lich am la gi

Lịch x t s
Phân loại	Âm Âm dương Dương
Dùng rộng lớn rãi	Thiên văn Phật Nông Gregorius Hindu Hồi giáo Shamsi Hijri ISO Thời gian tham Unix
Dùng hạn hẹp	Akan Armenia Assamese (Bhāshkarābda) Assyria Baháʼí Badí‘ Balinese pawukon Balinese saka Bengali Bangladeshi Berber Burmese Nông Earthly Branches Heavenly Stems Ethiopian và Eritrean Gaelic Germanic heathen Georgian Do Thái Hindu hoặc đè Độ Vikram Samvat Saka Igbo Iran Jalali thời Trung Cổ Zoroastrian Hồi giáo Fasli Tabular Jain Nhật Bản Java Hàn Quốc Juche Kurd Lithuanian Maithili Malayalam Mandaean Manipuri (Meitei) Melanau Mongolian Nepal Sambat Nisg̱a'a Odia Borana Oromo Punjabi Nanakshahi Romanian Shona Somali Sesotho Slavic Slavic Native Faith Tamil Dân quốc Thái Lan lunar solar Tibetan Tripuri Tulu Việt Nam Xhosa Yoruba Zulu
	Các loại lịch
	Runic Mesoamerican Long Count Calendar round
	Các biến chuyển thể của Cơ đốc giáo
	Coptic Ethiopian and Eritrean Julia Revised Năm phụng vụ Eastern Orthodox Saints
Lịch sử	Arabian Attic Aztec Tōnalpōhualli Xiuhpōhualli Babylonian Bulgar Byzantine Cappadocian Celtic Cham Culāsakaraj Coligny Egyptian Enoch Florentine Cộng hòa Pháp Germanic Greek Hindu Inca Macedonian Maya Haab' Tzolk'in Muisca Pentecontad Pisan Qumran Rapa Nui La Mã Rumi Soviet Swedish Turkmen
Theo chuyên nghiệp ngành	Holocen nhân chủng học Gregorius đón trước / Julius đón trước sử học Darian Người Sao Hỏa Dreamspell Thời đại mới Discordian 'Pataphysical
Đề xuất	Hanke–Henry Permanent International Fixed Pax Positivist Symmetry454 World
Hư cấu	Discworld (Discworld) Greyhawk (Dungeons & Dragons) Middle-earth (Chúa tể các cái nhẫn) Stardate (Star Trek) Galactic Standard Calendar (Chiến giành giật Một trong những vì thế sao)
Trưng bày và ứng dụng	Electronic Perpetual Treo tường
Đặt thương hiệu năm và tấn công số	Thuật ngữ
	Era Epoch Tôn hiệu Regnal year Năm 0
	Hệ thống
	Ab urbe condita Anka year Công Nguyên/Common Era Anno Mundi Assyrian Before Present Hoàng gia Trung Quốc Minguo Trung Quốc English regnal year Human (Holocene) Nhật Bản Triều Tiên Seleucid Spanish Yugas Satya Treta Dvapara Kali Việt Nam
List of calendars Thể loại

Thái Âm lịch (chữ Hán: 太陰曆, "lịch mặt mũi trăng"), thông thường gọi là Âm lịch, là loại lịch dựa vào chu kỳ luân hồi và địa điểm của Mặt Trăng đối với Trái Đất^[1]. Loại lịch độc nhất bên trên thực tiễn chỉ đơn thuần dùng âm lịch là lịch Hồi giáo, nhập bại hàng năm chỉ chứa chấp đích 12 mon Mặt Trăng. Đặc trưng của âm lịch đơn thuần, như nhập tình huống của lịch Hồi giáo, là ở trong phần lịch này là việc liên tiếp của chu kỳ luân hồi trăng tròn trặn và trọn vẹn ko nối liền với từng mùa. Vì vậy năm âm lịch Hồi giáo ngắn lại hơn hàng năm dương lịch khoảng chừng 11 hoặc 12 ngày, và chỉ quay về địa điểm đồng bộ với năm dương lịch sau từng 33 hoặc 34 năm Hồi giáo. Lịch Hồi giáo được dùng đa phần cho những mục tiêu tín ngưỡng tôn giáo. Tại Ả Rập Xê Út lịch cũng khá được dùng cho những mục tiêu thương nghiệp.

Phần rộng lớn những loại lịch không giống, mặc dù được gọi là "âm lịch", bên trên thực tiễn đó là âm khí và dương khí lịch. Vấn đề này Có nghĩa là trong những loại lịch bại, những mon được giữ lại bám theo chu kỳ luân hồi của Mặt Trăng, tuy nhiên đôi lúc những mon nhuận lại được thêm nữa bám theo một trong những quy tắc chắc chắn nhằm kiểm soát và điều chỉnh những chu kỳ luân hồi trăng mang đến đồng bộ lại với năm dương lịch. Do âm lịch đơn thuần chỉ mất 12 mon âm lịch (tháng giao phó hội) trong những năm, nên chu kỳ luân hồi này (354,367 ngày) đôi lúc cũng khá được gọi là năm âm lịch.

Hiện ni, nhập giờ Việt âm lịch (hoặc lịch ta) thông thường được dùng làm chỉ nông lịch. Đó là 1 trong những loại âm khí và dương khí lịch chứ không cần cần âm lịch đơn thuần. Do nước ta lúc bấy giờ người sử dụng múi giờ UTC+7 nhằm tính nông lịch, trong những lúc Trung Quốc thì người sử dụng múi giờ UTC+8 nên ngày Tết Nguyên Đán bám theo nông lịch nước ta và Trung Quốc đôi lúc ko ứng với và một ngày Tây lịch.^[2]

Bắt đầu của mon âm lịch[sửa | sửa mã nguồn]

Âm lịch đơn thuần cũng không giống dương lịch ở trong phần ngày nào là là ngày thứ nhất của năm. Cụ thể coi lịch Hồi giáo.

Đối với một trong những loại "âm lịch" (không thực sự), ví dụ như lịch Trung Quốc, thì ngày thứ nhất của mon là ngày "trăng mới", tức là lúc Mặt Trăng bị trọn vẹn thua cuộc nhập điểm lịch này được dùng.

Nhiều loại "âm lịch" không giống thì địa thế căn cứ nhập thời khắc trăng lưỡi liềm sinh ra.

Xem thêm: mua đồ chơi orbeez

Độ lâu năm của mon âm lịch[sửa | sửa mã nguồn]

Thời lượng của chu kỳ/quỹ đạo Mặt Trăng ko cố định và thắt chặt và giao động rất nhiều trong vòng thời hạn khoảng của chính nó. Do những để ý tùy theo phỏng ko chắc hẳn rằng và những ĐK khí hậu, và những cách thức thiên văn cực kỳ phức tạp, nên đang được sở hữu những nỗ lực muốn tạo rời khỏi những quy tắc số học tập cố định và thắt chặt.

Độ lâu năm khoảng của mon hội tụ là 29,530588... ngày. Đó Có nghĩa là phỏng lâu năm mon được xem là 29 và 30 ngày luân phiên (được gọi ứng là thiếu và đủ). Sự phân bổ của những mon thiếu thốn và đầy đủ hoàn toàn có thể được xác lập vị dùng phân số liên tiếp, và tham khảo những luật lệ xấp xỉ tiếp đến mang đến phỏng lâu năm của mon bám theo phân số của ngày. Trong list tiếp sau đây, sau số ngày liệt kê nhập tử số thì một trong những vẹn toàn mon được liệt kê như thể khuôn số đang được giàn giụa đủ:

29 / 1 (sai số: -1,061176... ngày sau 2 tháng)
30 / 1 (sai số: 0,938824... ngày sau 2 tháng)
59 / 2 (sai số: -1,009404... ngày sau 33 tháng)
443 / 15 (sai số: 0,988320... ngày sau 30 năm)
502 / 17 (sai số: -0,98088... ngày sau 70 năm)
1447 / 49 (sai số: 0,999957... ngày sau 3.437 năm)
25101 / 850 (sai số: tùy theo thay cho thay đổi của độ quý hiếm so với mon giao phó hội)

Các phân số này hoàn toàn có thể được dùng trong các việc lập những loại âm lịch, hoặc kết phù hợp với dương lịch muốn tạo rời khỏi âm khí và dương khí lịch. Chu kỳ 49 mon được Isaac Newton lời khuyên thực hiện hạ tầng cho 1 lựa lựa chọn nhập tính toàn ngày Phục sinh vào mức năm 1700^[3]. Chu kỳ 360 mon của lịch Hồi giáo dạng bảng là tương tự với 24×15 mon trừ lên đường phần hiệu chỉnh là một ngày.

Âm lịch 13 mon bên trên Anh cổ[sửa | sửa mã nguồn]

Tại Anh, lịch với 13 mon, từng tháng 28 ngày, và một ngày dư, được gọi là "a year and a day" (một năm và một ngày) còn được dùng cho tới thời kỳ Tudor. Nó có lẽ rằng là 1 trong những loại lịch lai nhập bại người tớ thay cho thế một tuần thường thì với 7 ngày cho 1 phần tư mon âm lịch bên trên thực tiễn, vì vậy một mon sở hữu đúng mực 4 tuần, ko tùy theo tuần trăng bên trên thực tiễn. "Năm âm lịch" ở trên đây được xem như là sở hữu 364 ngày, thực hiện mang đến năm dương lịch (365 ngày) phát triển thành "một năm và một ngày".

Chẳng hạn, bài bác ca balat thời kỳ "Edward" (có lẽ là Edward II, thời điểm cuối thế kỷ XIII hoặc vào đầu thế kỷ XIV) về Robin Hood sở hữu câu "How many merry months be in the year? / There are thirteen, I say..." (Có từng nào mon dễ chịu và thoải mái nhập năm? / Có mươi thân phụ, tôi phát biểu...), và đã được biên soạn fake thời Tudor thay cho thay đổi trở nên "...There are but twelve, I say...." (Chỉ sở hữu mươi nhị, tôi phát biểu...). Robert Graves nhập lời nói trình làng mang đến Greek Myths đang được phản hồi điều này với "số 13, số lượng của mon chết người của Mặt Trời, ko khi nào tấn công rơi rụng giờ xấu xa của chính nó nhập số những điều mê tín dị đoan."

Xem thêm: chó rottweiler giá bao nhiêu

Thậm chí nhập thời điểm cuối thế kỷ XX, những tổ chức triển khai tài chủ yếu Anh quốc vẫn tồn tại hỗ trợ những khoản vay mượn thế chấp ngân hàng bám theo âm lịch, yên cầu cần sở hữu kiểm soát và điều chỉnh thường niên.

Âm dương lịch[sửa | sửa mã nguồn]

Phần rộng lớn những loại lịch không giống được gọi là âm lịch bên trên thực tiễn đó là âm khí và dương khí lịch; những ví dụ như vậy sở hữu lịch Trung Quốc, lịch Do Thái và lịch Hindu, lịch vạn niên hao hao phần rộng lớn những loại lịch được dùng thời thượng cổ.

Tất cả những loại lịch bên trên đều phải có số mon ko cố định và thắt chặt trong những năm. Lý tự là hàng năm dương lịch bên trên thực tiễn ko phân chia không còn mang đến mon âm lịch, vì vậy nếu như không tồn tại sự sửa đổi bằng phương pháp tăng những mon nhuận nhập thì từng mùa có khả năng sẽ bị trôi dạt dần dần sau hàng năm qua loa lên đường. Sự sửa đổi này đưa đến mon loại 13 của năm tiếp theo từng 2 hoặc 3 năm âm khí và dương khí lịch.